Chuyển đổi số (CĐS) không còn là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu tất yếu trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội hiện nay. Trong bối cảnh toàn cầu đang bước vào thời kỳ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, năm 2025 được xem là năm bản lề cho nhiều mục tiêu chuyển đổi số quan trọng tại Việt Nam. Đây là giai đoạn tăng tốc, hướng tới việc hoàn thiện nền tảng chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

1. Chuyển đổi số quốc gia – từ chiến lược đến hành động

Thực hiện theo Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 được Chính phủ ban hành theo Quyết định số 749/QĐ-TTg, năm 2025 là mốc quan trọng để đánh giá kết quả của giai đoạn đầu và đặt nền móng cho bước phát triển tiếp theo.

Đến năm 2025, Việt Nam hướng tới mục tiêu:

• 80% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 được cung cấp trên nhiều nền tảng, dễ tiếp cận với người dân.

• Tỷ lệ người dân, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến đạt trên 50%.

• Kinh tế số chiếm 20% GDP quốc gia.

• Tỷ lệ doanh nghiệp nhỏ và vừa sử dụng nền tảng số đạt 50%.

• 100% cơ quan nhà nước có nền tảng dữ liệu mở và kết nối liên thông.

Những mục tiêu trên đòi hỏi sự đồng bộ về hạ tầng công nghệ, thể chế pháp luật, năng lực quản lý và đặc biệt là sự vào cuộc mạnh mẽ từ chính quyền các cấp, doanh nghiệp, tổ chức và toàn thể người dân.

2. Phát triển chính phủ số – nâng cao hiệu quả quản lý, phục vụ người dân

Một trong những ưu tiên hàng đầu trong định hướng năm 2025 là hoàn thiện chính phủ số. Điều này không chỉ dừng lại ở việc số hóa hồ sơ, thủ tục hành chính mà còn hướng tới thay đổi toàn diện phương thức hoạt động, phục vụ người dân theo hướng chủ động, minh bạch và hiệu quả hơn.

Các nhiệm vụ trọng tâm gồm:

• Tăng cường tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương thông qua nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia (NDXP).

• Phát triển các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ công tác quản lý, giám sát và ra quyết định.

• Đẩy mạnh ứng dụng chữ ký số, hóa đơn điện tử, hồ sơ y tế điện tử, học bạ điện tử...

• Xây dựng và hoàn thiện các cơ sở dữ liệu lớn như dân cư, đất đai, bảo hiểm, doanh nghiệp, tài chính công.

Chính phủ số không chỉ thay đổi cách nhà nước vận hành, mà còn nâng cao lòng tin của người dân, doanh nghiệp thông qua việc giảm thời gian, chi phí và sự phiền hà khi tiếp cận các dịch vụ công.

3. Thúc đẩy phát triển kinh tế số – động lực tăng trưởng mới

Kinh tế số là trụ cột quan trọng trong chuyển đổi số quốc gia, góp phần nâng cao năng suất lao động, đổi mới mô hình tăng trưởng và tăng sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Năm 2025, các lĩnh vực kinh tế số được tập trung phát triển mạnh gồm:

• Thương mại điện tử: Mở rộng hạ tầng logistics số, hệ thống thanh toán không tiền mặt và nền tảng thương mại điện tử nội địa, đặc biệt ở khu vực nông thôn.

• Sản xuất thông minh: Đẩy mạnh áp dụng IoT, AI, dữ liệu lớn (Big Data) vào quản lý chuỗi cung ứng, tự động hóa quy trình sản xuất.

• Tài chính – ngân hàng số: Tăng cường an ninh mạng, ứng dụng blockchain trong giao dịch, mở rộng ví điện tử, ngân hàng số...

• Kinh tế chia sẻ – nền tảng số: Phát triển các mô hình kinh doanh mới trên nền tảng số như gọi xe công nghệ, du lịch trực tuyến, giáo dục và y tế từ xa.

Ngoài ra, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia chuyển đổi số cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025. Các nền tảng “Make in Vietnam” sẽ tiếp tục được khuyến khích phát triển để cung cấp giải pháp phù hợp, chi phí hợp lý và dễ tiếp cận cho cộng đồng doanh nghiệp.

4. Xây dựng xã hội số – kiến tạo một cộng đồng số toàn diện

Mục tiêu của xã hội số là tạo ra môi trường số an toàn, bao trùm và hiệu quả cho mọi người dân. Định hướng năm 2025 đặt ra nhiều giải pháp đồng bộ để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong đời sống xã hội:

• Phổ cập kỹ năng số cơ bản cho người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế, người cao tuổi, đồng bào dân tộc thiểu số.

• Phát triển các dịch vụ số trong y tế, giáo dục, văn hóa, an sinh xã hội: khám bệnh từ xa, học trực tuyến, hệ thống thư viện số, nền tảng việc làm số...

• Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về chuyển đổi số, bảo vệ thông tin cá nhân trên không gian mạng.

Song song với đó, việc hoàn thiện hành lang pháp lý và đảm bảo an toàn an ninh mạng cũng là nhiệm vụ then chốt nhằm bảo vệ quyền lợi người dùng và đảm bảo trật tự xã hội trong môi trường số.

5. Nâng cao năng lực chuyển đổi số – con người là trung tâm

Con người là trung tâm của quá trình chuyển đổi số. Vì vậy, định hướng năm 2025 đặc biệt chú trọng đến việc:

• Đào tạo, nâng cao năng lực chuyển đổi số cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức từ cấp cơ sở đến trung ương.

• Khuyến khích các trường đại học, cao đẳng mở rộng ngành nghề liên quan đến công nghệ số, phân tích dữ liệu, an toàn mạng...

• Hợp tác quốc tế trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển nền kinh tế số.

Bên cạnh đó, thúc đẩy tư duy đổi mới sáng tạo trong khởi nghiệp công nghệ và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp số cũng là mục tiêu quan trọng để đưa Việt Nam trở thành điểm đến tiềm năng của khu vực trong lĩnh vực công nghệ số.

Kết luận

Năm 2025 là năm bản lề, mang tính quyết định trong quá trình chuyển đổi số quốc gia. Với định hướng rõ ràng, sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ cùng sự đồng lòng từ các cấp, các ngành và toàn thể nhân dân, chuyển đổi số sẽ không còn là khái niệm xa vời, mà sẽ trở thành hiện thực trong từng lĩnh vực của đời sống.

Chuyển đổi số không chỉ là con đường tất yếu để phát triển, mà còn là cơ hội để Việt Nam vươn lên mạnh mẽ, bắt kịp xu hướng toàn cầu và xây dựng một xã hội hiện đại, công bằng, văn minh và thịnh vượng.