Hội đồng đã thống nhất thông qua 3/5 dự án đưa vào danh mục dựa
trên tính cấp thiết, định hướng mục tiêu, và yêu cầu của sản phẩm mà các dự án
đã đề ra.
-
Dự án: “Xây dựng mô
hình sản xuất tiên tiến theo hướng hữu cơ cho quýt Thanh Sơn tại huyện Định
Quán, tỉnh Đồng Nai”. Quýt Thanh Sơn là loại cây ăn quả đặc
sản của vùng do phù hợp với điều kiện khí hậu và thổng nhưỡng nhưng đa phần
người dân nơi đây đều khai thác triệt để để đạt năng suất tối đa của cây trong
nhiều năm liền mà không bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây trồng, đặc biệt
là phân hữu cơ, do đó đã làm cho cây quýt ngày càng bị suy kiệt dẫn đến sức đề
kháng sâu bệnh hại yếu, năng suất, chất lượng trái bị suy giảm và hiệu quả kinh
tế không cao. Do đó, nhiều nhà vườn đã chán nãn vì phòng trừ sâu bệnh trên quýt
không hiệu quả nên họ đã chặt bỏ chuyển sang trồng cây ăn quả khác.
Vì vậy, để duy
trì và phát triển bền vững vùng quýt Thanh Sơn cần có sự hỗ trợ về khoa học kỹ
thuật từ các cơ quan chuyên môn để nhà vườn có thể áp dụng đồng bộ các biện
pháp kỹ thuật tiên tiến như: Cải tạo đất, sử dụng giống tốt, bón phân vô cơ cân
đối, bổ sung nhiều phân hữu cơ, nấm đối kháng, tưới nước hợp lý và phòng trừ
dịch hại tổng hợp IPM sẽ nâng cao được năng suất cao, chất lượng sản phẩm.
- Dự án:
“Nghiên cứu ứng dụng phương pháp “top working” và xây dựng mô hình chuyển đổi
nhanh giống xoài Bưởi (xoài Ba mùa mưa) kém chất lượng sang giống mới chất
lượng cao tại huyện Định Quán”. Hiện nay rất nhiều vườn xoài Bưởi (gòn gọi là
xoài Ba mùa mưa) ở Định Quán đang bị nông dân đốn bỏ để trồng những giống xoài
mới có chất lượng cao hơn. Vì hiện nay, người tiêu dùng trong nước ngày càng có cơ hội
thưởng thức các loại trái cây nhập khẩu có chất lượng ngon nên sản phẩm xoài
Bưởi có nguy cơ bị giảm mạnh trên thị trường trong nước (xoài Bưởi có giá bán
thấp do chất lượng rất kém: có mùi hôi, thịt quả mềm, nhiều xơ, vị chua, vỏ
mỏng khó tồn trữ và vận chuyển,…).
Những vườn
xoài phải đốn bỏ dẫn đến thiệt hại lớn, nông dân mất 3-4 năm thất thu trong khi
chờ giống xoài mới trồng cho trái. Thiệt hại càng lớn hơn vì có đến hơn 80%
diện tích xoài trong tỉnh là giống xoài Bưởi. Đáng tiếc những vườn xoài Bưởi
này đang ở giai đoạn cây rất sung sức.
Hiện nay một
số nước đang áp dụng phương pháp “top working” để chuyển nhanh cơ cấu giống cây
trồng lâu năm. Áp dụng phương pháp “top working” không cần phải đốn bỏ cây cũ
mà sử dụng lại chính gốc và thân cây cũ nên giống mới được ghép vào sẽ cho trái
nhanh đạt năng suất cao chỉ sau 1, 2 năm. Ưu điểm của phương pháp này là giống
mới cho trái ngay năm sau, có thể ghép nhiều cành/thân, khống chế được chiều
cao cây nên dễ chăm sóc và thâm canh.
Việc chuyển
nhanh những giống mới bằng phương pháp “top working” thay thế cho giống xoài
Bưởi kém chất lượng sẽ đáp ứng nguyện vọng cải thiện kinh tế vườn của hàng ngàn
hộ dân trồng xoài Bưởi trong huyên
Dự án: “Chọn tạo và nhân rộng MH trồng mẵng
cầu na giống mới tại huyện Định Quán, tỉnh Đồng nai”. Nếu trồng Na, ước thu
nhập trên diện tích 01 ha nếu sản xuất 2 vụ có thể đạt trên 500 triệu đồng/
ha.Cây Na có đặc tính chịu úng kém, phù hợp với vùng có địa hình cao, chỉ những
vùng đồi núi cây na mới phát triển tốt, vì vậy có thể nói cây Na là cây đặc thù
của huyện Định Quán, đây là thế mạnh.
Trong
giai đoạn hiện nay, chương trình MTQG xây dựng NTM đang là chủ trương lớn của
nước ta, trong đó, việc xây dựng các mô hình sản xuât nông nghiệp , áp dụng các
tiến bộ KHKT đồng bộ vào trong sản xuất để tạo thương hiệu cho sản phẩm và tìm
đầu ra ổn định để sản xuất hiệu quả cao, bền vững, nâng cao thu nhập cho người
dân là tiền đề và cơ sở vững chắc để xây dựng NTM.
Vì những lí do
đã phân tích trên đây, việc chọn tạo ra dòng Na dai phù hợp với nhu cầu thị
trường và nhân nhanh thành vùng trồng na đạt tiêu chuẩn GAP là giải pháp tốt để
chuyển đổi một số vùng hiện đang trồng các loại cây có thu nhập quá thấp như
vườn Điều, vườn tạp…nhằm nâng cao thu nhập ổn định cho người dân.
Hoàng Dũng